Zand: waar gebruik ik het voor en wat weegt een kuub zand?

Wat weegt een kuub zand?

Het lijkt heel eenvoudig, zand is zand, maar zo eenvoudig is het niet. Er zijn grote verschillen in zandsoorten en dan gaat het vooral om de toepassing. Wat is beter? Grover zand of fijner zand? Metselzand is bijvoorbeeld een heel ander soort zand dan speelzand voor in de zandbak. Maar welke heeft u nodig? In deze blog gaan we hier verder op in en laten u de verschillen zien en met welke gewichten u rekening dient te houden en welke factoren van invloed zijn op het gewicht.

Welke soorten zand zijn er?

Er bestaan verschillende soorten zand, met verschillende toepassingen. Ze hebben allerlei uiteenlopende namen. Betonzand of vloerenzand, brekerzand of inveegzand, drainagezand, M3C zand of paardenbakzand of afmageringszand of verschralingszand, metselzand of scherpzand, ophoogzand of stopzand of (aan)vulzand, speelzand of zandbakzand, straatzand of spuitzand of zeezand of zandbedzand, toplaagzand, valzand of valbreekzand of valdempzand, voegzand, instrooizand of infillzand of zand voor kunstgras, zilverzand of witzand enz. Deze benamingen worden in de praktijk ook vaak door elkaar gebruikt. De toepassing bepaalt de naam en het verschil zit in de grootte van de korrel en eventuele vervuilingen/toevoegingen.

Zand is een product dat veel gebruikt wordt in de bouw en infra, maar zand wordt ook toegepast in tuinen. Brekerzand is een grof soort zand en is bijvoorbeeld geschikt voor het invegen van bestrating of onder gebakken klinkers. Drainagezand is ook een grove zandsoort die toegepast wordt vanwege de waterdoorlatendheid. Speelzand is weer geschikt voor in de zandbak, waardoor er een aantal eisen specifieke aan gesteld worden. Zo mag het niet te scherp zijn voor kinderhanden en het moet het een beetje kleverig zijn zodat er zandbouwwerkjes mee gemaakt kunnen worden.

Wat is een kuub zand?

De afkorting ‘kuub’ staat voor ‘kubieke meter’, wordt aangegeven met het symbool ‘m³’ en staat gelijk aan 1.000 liter. Bij het berekenen van de inhoud wordt uitgegaan van een kubus-afmeting van 1 meter, bij 1 meter, bij 1 meter. Ongeacht de inhoud (water, zand of beton) blijft één kuub 1.000 liter. Het gewicht daarentegen is wel verschillend.

Hoeveel weegt zand?

Een kuub zand weegt ongeveer 1.500 kilogram of ook wel 1,5 ton. Bestelt u één kuub zand (1 m3), dan moet u er rekening mee houden dat deze 1.500 kg weegt. Dan is er ook nog verschil in het soort zand. Zo is nat zand zwaarder dan droog zand. Nat zand weegt circa 1.750 kg, dat komt door het water wat tussen de steentjes zit. Klei weegt bijvoorbeeld droog 1.600 kg per m³ en nat 2.000 kg per m³.

Zand kopen: waarop te letten?

Bij de aankoop van zand moet goed op de toepassing gelet worden. Vaak vertelt de naam logischerwijs al wat de toepassing is: Speelzand is voor in de zandbak voor de kinderen omdat dit extra schoon is. Betonzand is voor de toepassing in beton. U moet dus goed opletten waar het zand toegepast moet worden. Het verschil in de zandsoorten zit hem vaak in de korrelgrootte van de zandkorrel en wat voor een gradatie vervuiling is toegestaan. Met vervuiling wordt niet altijd bedoeld dat het zand niet schoon is, maar wat voor artefacten er in zitten. Met artefacten worden voorwerpen of sporen bedoeld, dat zijn sporen van schelpen of stukjes leem en dergelijke.

Wat is aanvulzand?

Aanvulzand soort zand wordt toegepast bij het aanvullen en/of ophogen van bepaalde oppervlaktes. Daarom wordt het ook wel ophoogzand genoemd. In tegenstelling tot drainagezand laat het nauwelijks water door. Het is ongezeefd zand en wordt vaak toegepast wanneer de eisen aan het zand zeer laag zijn. Het kan verschillende soorten korrels bevatten en er worden nauwelijks eisen gesteld aan vorm en omvang van de korrels. Aanvulzand kan verschillende kleuren hebben en de herkomst kan ook uiteenlopend zijn. Zo kan het uit de zee worden gewonnen en ontzilt worden. Ook kan men het zand uit rivieren of uit speciale zandputten winnen. Aanvulzand is fijner van structuur waardoor het goed verdicht kan worden zodat een harde, massieve laag ontstaat.

Wat is valdempzand?

Valdempzand heeft een zeefmaat van 0,2-2 mm. Dat wil zeggen dat de korreltjes in het zand niet kleiner zijn dan 0,2 mm en niet groter dan 2 mm. Het zand heeft hierdoor een dempende werking en is daarmee uitermate geschikt als zand onder speeltoestellen en klimrekken in een speeltuin. In vergelijking met aanvulzand is valdempzand, vanwege het ontbreken van de korrels kleiner dan 0,2 mm, grover van structuur. Hierdoor verdicht het minder goed en vormt het geen massieve laag. De grove structuur zorgt voor een hogere waterdoorlatendheid en creëert zo een drainage-effect. Het is hierdoor tevens minder plakkerig en daarom niet geschikt voor in een zandbak.