Boomsubstraten: de basis voor gezonde en groeiende bomen

door | 24 juni 2025

Een gezonde en groeiende boom begint bij de basis: het substraat waarin hij geplant wordt. Boomsubstraten zijn speciaal samengestelde grondmengsels die de optimale groeiomstandigheden bieden voor bomen, zowel bij nieuwe aanplant als bij bestaande bomen. Maar waarom zijn boomsubstraten zo belangrijk, en welke soorten zijn er? In dit blog duiken we dieper in op wat boomsubstraten precies zijn, welke voordelen ze bieden en geven we aanbevelingen voor het gebruik ervan.

Wat zijn boomsubstraten?

Boomsubstraten zijn mengsels van verschillende grondsoorten en organische materialen die specifiek zijn samengesteld om bomen te ondersteunen in hun groei en ontwikkeling. Het doel van een goede boomsubstraat is om de juiste balans te bieden tussen beluchting, waterretentie en voedingsstoffen. Dit zorgt ervoor dat de wortels van de boom voldoende zuurstof krijgen, maar ook toegang hebben tot het nodige vocht en de juiste voedingsstoffen om gezond te blijven. Een goed samengesteld substraat kan het verschil maken tussen een boom die jarenlang sterk groeit, of een boom die stagneert en vatbaar is voor ziektes.

Verschillende boomsubstraten en hun voordelen

Er zijn verschillende soorten boomsubstraten beschikbaar, elk met hun eigen unieke samenstelling en voordelen. Hieronder bespreken we enkele van de meest gebruikte substraten:

Bomenzand

Bomenzand is een grof zandmengsel dat vaak wordt gebruikt in stedelijke omgevingen. Het heeft uitstekende drainage-eigenschappen, waardoor het overtollig water snel afvoert en de wortels niet in een te natte omgeving staan. Dit voorkomt wortelrot en bevordert een gezonde wortelontwikkeling. Bomenzand is vooral geschikt voor plekken waar de bodem snel verdicht, zoals langs straten en parkeerplaatsen.

Bomenzand is eigenlijk een tussenproduct: voor de boom is bomengrond vaak beter, maar als er ook naast de boom gestraat moet worden (bijvoorbeeld een boomspiegel), kan bomenzand een goede keuze zijn.

Bomengrond

Bomengrond is een rijk organisch substraat dat vaak wordt gebruikt bij de aanplant van bomen in meer natuurlijke omgevingen, zoals parken en tuinen. Het bevat een mix van compoststoffen en grond waardoor het een goede vocht- en voedingsstoffen retentie heeft. Bomengrond zorgt voor een gelijkmatige groei en biedt de boom alle essentiële voedingsstoffen voor een gezond bladerdak en sterke wortels.

GroeiGoed verkoopt een uniek soort bomengrond wat 100% circulair is. Er wordt schone Landbouw/Natuur grond gemengd met een nog niet volledig gecomposteerde groencompost. Dit is een duurzaam proces wat ook weer gerecycled kan worden (de grond kan elders worden hergebruikt). De bomengrond van GroeiGoed is niet volledig gecomposteerd waardoor het de eerste 2 jaar geen extra bemesting nodig heeft.

Bomengrond is bij het nieuw aanplanten van de boom vaak de beste keuze.

Compost

Compost is een essentieel ingrediënt in veel boomsubstraten en kan ook op zichzelf worden gebruikt. Het voegt organische stof toe aan de bodem, verbetert de bodemstructuur en levert langzaam vrijkomende voedingsstoffen. Compost is vooral nuttig voor het verbeteren van uitgeputte bodems en kan ook worden gebruikt als een topdressing rond bestaande bomen om de bodemkwaliteit te verbeteren.

Het is aan te raden een niet al te rijke soort compost te gebruiken. Gebruik bijvoorbeeld Groencompost of Bladaarde. Deze geven langzamer voedingsstoffen af en zorgen voor een beter bodemleven op lange termijn. Bomen vinden scherpe compostsoorten zoals GFT compost meestal niet zo fijn.

Lava substraat

Lava substraat is een ander type substraat dat vaak wordt gebruikt voor bomen die extra beluchting nodig hebben. Het is gemaakt van vulkanisch gesteente en heeft een poreuze structuur, waardoor lucht en water gemakkelijk door de bodem kunnen circuleren. Dit substraat is ideaal voor bomen die op arme, zanderige of sterk verdichte bodems groeien.

Lava substraat wordt met name gebruikt in daktuinen en bij wegenbouwprojecten. Het grote nadeel aan lava substraat is dat het niet te recyclen is. Als de grond ontgraven wordt is de lava niet uit te zeven en moet het substraat worden afgevoerd.

Aanbevelingen voor het gebruik van boomsubstraten

Bij het planten van nieuwe bomen is het belangrijk om het juiste substraat te kiezen op basis van de specifieke behoeften van de boomsoort en de locatie. Voor stedelijke aanplantingen waar verdichting een probleem kan zijn, is bomenzand vaak de beste keuze. Het biedt de noodzakelijke drainage en beluchting die cruciaal zijn in deze omgevingen.

Voor bomen in tuinen, parken of andere natuurlijke omgevingen, biedt bomengrond de voedingsstoffen en vochtretentie die nodig zijn voor een sterke, gezonde groei. Het is ook aan te raden om bij het planten van een boom een laag compost toe te voegen om de bodem te verrijken en de groei te stimuleren.

Bij bestaande bomen kun je overwegen om de bodem rond de boom voorzichtig los te maken en een niet al te rijke compost zoals groencompost of bladaarde toe te voegen om de bodemstructuur te verbeteren en de boom nieuwe energie te geven. Dit is vooral nuttig in bodems die na verloop van tijd uitgeput raken of verdicht zijn geraakt.

De basis is de sleutel tot een lange en gezonde levensduur van je bomen

Boomsubstraten spelen een cruciale rol in het succes van je bomen, of het nu gaat om nieuwe aanplant of het verzorgen van bestaande bomen. Door het juiste substraat te kiezen en op de juiste manier te gebruiken, kun je ervoor zorgen dat je bomen gezond blijven, goed groeien en bestand zijn tegen de uitdagingen van hun omgeving. De basis is de sleutel tot een lange en gezonde levensduur van je bomen.

Mocht je nog vragen hebben over boomsubstraten of wil je meer advies over specifieke situaties, dan kun je altijd contact met ons opnemen. We helpen je graag verder!

FAQ

Wat is het verschil tussen bomenzand en bomengrond?

Bomenzand is ideaal voor stedelijke omgevingen met veel verdichting, terwijl bomengrond rijk is aan organische stoffen en beter geschikt is voor natuurlijke omgevingen zoals tuinen en parken.

Hoeveel substraat moet ik gebruiken bij het planten van een nieuwe boom?

Dit hangt af van de grootte van het plantgat en de boom, maar meestal wordt aanbevolen om het plantgat op te vullen met ongeveer 50% substraat en 50% bestaande grond.

Kan ik boomsubstraten gebruiken voor bestaande bomen?

Ja, door boomsubstraten zoals compost rond bestaande bomen toe te voegen, kun je de bodemstructuur verbeteren en de groei stimuleren.

Annewil Hooijer

Annewil Hooijer

Annewil is bedrijfsleider van GroeneWaarden, de locatie waar een deel van de producten van GroeiGoed geproduceerd worden. Voor deze producten bewaakt ze de voorraad en kwaliteit.

Onze laatste blogs

De waardering van groeigoed.com bij WebwinkelKeur Reviews is 9.6/10 gebaseerd op 241 reviews.